Çernobil’de Mükemmeller Yaratan Ayçiçekleri, Fukushima’da niye Başaramadı?

  • Konuyu başlatan admin
  • Başlangıç tarihi
A

admin

Guest
Çernobil’de Mükemmeller Yaratan Ayçiçekleri, Fukushima’da niye Başaramadı?
11 Mart 2011‘de öğlen vaktinden daha sonrasında Japonya’nın doğu kıyılarında bir felaket meydana geldi. Felaket büyüklüğünde 9,0 sarsıntı ve süratle akabinde gelen büyük bir tsunami, Miyagi ve Fukushima eyaletlerini vurdu ve akabinde on binlerce kişinin vefatına niye oldu. Akabinde, yıkıcı bir final olarak, Okuma’daki Fukushima Daiichi nükleer santrali bir dizi patlamaya maruz kaldı ve etrafa toksik radyoaktif atık saldı.

Japonya, milyonlarca ton radyoaktif atık su ve bunun yarısı kadar katı atık ile başa çıkmanın yollarını bulmaya çalışırken, mahallî olarak “3.11” olarak bilinen olayın tesirleri günümüzde hala hissediliyor. Lakin tüm tartışmalar ve yüksek teknoloji tahlilleri içinde kaçırmış olabileceğiniz bir temizleme programı bulunuyor: Ayçiçekleri…

Yakındaki Budist Joenji tapınağının baş keşişi Koyu Abe, felaketten birkaç ay daha sonra Reuters’e verdiği demeçte, “ışınımu emdiğine inanılan ayçiçeği, tarla hardalı, amaranthus ve horozibiği ekiyoruz” dedi ve ekledi: “Şimdiye kadar en az 200.000 çiçek yetiştirdik… ve epeyce daha fazla tohum dağıttık. Fukushima’da açan en az 8 milyon ayçiçeği buradan çıktı.

Fakat bu, yalnızca Japon halk bilgeliğini temel almıyor; bu kanıyı destekleyen bilimsel deliller da bulunuyor. Ayçiçeklerinin etraftan radyoaktif atıkları temizlemede çok başarılı oldukları biliniyor ve bu yüzden 1986’daki Çernobil felaketinin akabinde da toplu bir biçimde ekildiklerine şahit olmuştuk.

Toprak bilimcisi Michael Blaylock, 2011 röportajında “Ayçiçekleri makul radyoaktif izotopları almakta sahiden yeterlidir. Ve bu nitekim ayçiçekleri ile keşfettiğimiz nükleer santraller içindeki temas… Çernobil kazasının tesirlerinin bir kısmını, etkilenen bölgelere ayçiçekleri dikerek azalttık” demişti.

Ayçiçeklerinin seçilmesi ise memnunluk saçan bitki imajı yüzünden değil. Ayçiçekleri, onları nükleer temizleme işi için ülkü kılan bir dizi pratik özelliğe sahip: Süratli ve kolay bir biçimde ve şimdi her yerde yetişirler. Daha da kıymetlisi, biyokütlelerinin birçoklarını yapraklarında ve gövdelerinde depolarlar, bu biçimdece bitkiler tarafınca emilen radyoaktif husus kökleri kazmak zorunda kalmadan atılabilir.

Fitoremediasyon yahut etraftaki toksinleri temizlemek için bitkilerin kullanılması, nükleer felaketin yakındaki toprak ve suyu radyoaktif elementler sezyum ve stronsiyumla ağırlaştırdığı Çernobil’de büyük bir başarıydı. Süreç, izotopların, ayçiçeğinin doğal olarak emeceği besinleri “taklit ettiği” için işe yarıyor – sezyum, bitkilerin fotosentez için gereksinim duyduğu potasyumu ve yapısal takviye sağlayan kalsiyum için stronsiyum geçişlerini taklit eder.

Blaylock, “Su için epey tesirliydi. Toprak biraz farklı bir husus zira topraktaki sezyum biraz zorludur. Ancak yanlışsız şartlar altında, bu kirleticileri topraktan [Fukushima’da] uzaklaştırmada tesirli olabilirler” diyor.

Ne yazık ki, Çernobil’deki muvaffakiyete karşın, Fukushima’daki fitoremediasyon gayretleri sonunda bir başarısızlık olarak kabul edildi. Deney hakkında hayli fazla literatür yok, lakin yapılan birkaç tahlil, topraktaki radyoaktif izotop düzeylerini tesirli bir biçimde azaltabilecek rastgele bir bitki bulamadı.

Çernobil’deki Muvaffakiyet niye yinelanamadı?

bir daha de bunun makul bir noktaya kadar şaşırtan olmadığı söylenebilir. Fukushima ve Çernobil içindeki farkların epeyce fazla olması deneylerin tıpkı biçimde sonuçlanmasını beklememiz manasına geliyor.

Blaylock’un belirttiğine göre “Bildiğiniz üzere Çernobil’e hadiseden birkaç yıl daha sonra geldik. Ve bu, sezyumun toprağa yerleşmesi için çokça vakit verdi ve [bu çalışma] toprak tiplerine fazlaca fazla bağlı. Yani, mika içeriği çok yüksek olan topraklar, kimi killer, sezyum yerleştiğinde sezyumu çıkarmak fazlaca güç olacak.

Fakat ayçiçekleri Fukushima’yı nükleer serpintiden kurtaramasa da, toparlanmaya diğer hallerde yardımcı oldular. Yerel köylü Tomoe, memleketi harap olduktan daha sonra Reuters’e verdiği demeçte, “Çiçekleri toplamaya gelen yüzlerce yerliyle hayli meşguldük” dedi ve ekledi: “ışınımu unutmama yardımcı oluyor.