Gilligan KuramA, Carol Gilligan tarafAndan geliAtirilen feminist psikoloji kuramAdAr. Gilligan, 1982ade yayAmlanan aBir Erkek AzneliAi Olmadan Ansan EtiAia adlA kitabAnda belirttiAi gibi, erkeklerin AzneliAinden hareket eden klasik etik kuramlarA, kadAnlarAn ve AocuklarAn etik anlayAAAnA dikkate almamaktadAr. Gilligan, kadAnlarAn ve AocuklarAn etik dA14AA14ncelerinin, erkeklerinkinden Aok farklA olduAunu ve kadAnlarAn ve AocuklarAn etik dA14AA14ncelerini anlamak iAin klasik etik kuramlarAnAn yetersiz kaldAAAnA vurgulamAAtAr. Gilligan KuramA, etik dA14AA14nceyi, kadAn ve AocuklarAn etik anlayAAlarAnA temel alan bir etik kuramA olarak tanAmlanmaktadAr.
KuramAn Temel Alkeleri
Gilligan KuramA, kadAnlarAn ve erkeklerin etik anlayAAA arasAndaki farklarA vurgulayan A14A temel ilkeye dayanmaktadAr. Bunlar AunlardAr:
1. Ansanlar, kendilerini etik olarak sorumlu hissettiklerinde iki temel arayAA arasAnda karAA karAAya kalArlar: kendini korumak veya baAkalarAnA korumak.
2. KadAnlar ve erkekler arasAndaki etik anlayAA farklarA, toplumsal cinsiyet rollerinden kaynaklanmaktadAr.
3. KadAnlar, erkeklerden daha fazla diAer insanlarAn ihtiyaAlarAnA gAzeten bir etiAe sahiptir.
KuramAn KullanAm AlanlarA
Gilligan KuramA, Aocuklar ve yetiAkinlerin etiAi, aile ve toplumsal iliAkiler, mesleki etik, tAp etiAi gibi birAok alanda kullanAlmaktadAr. Kuram, toplumsal cinsiyet rolleri ve cinsiyete dayalA sosyal normlarAn etiAe etkisini anlamaya yardAmcA olmaktadAr. Kuram, AoAu kamu hizmeti alanAndaki profesyonellerin karAAlaAtAklarA etik sorunlarA anlamalarAnda ve AAzmelerinde Anemli bir rol oynamaktadAr.
KuramAn EleAtirileri
Gilligan KuramAanAn, etik dA14AA14nceyi kadAnlarAn ve AocuklarAn etik anlayAAlarA A14zerinden tanAmlama yAnA14ndeki yaklaAAmA, bazA kuramsal eleAtirileri de beraberinde getirmiAtir.
KuramAn Temel Alkeleri
Gilligan KuramA, kadAnlarAn ve erkeklerin etik anlayAAA arasAndaki farklarA vurgulayan A14A temel ilkeye dayanmaktadAr. Bunlar AunlardAr:
1. Ansanlar, kendilerini etik olarak sorumlu hissettiklerinde iki temel arayAA arasAnda karAA karAAya kalArlar: kendini korumak veya baAkalarAnA korumak.
2. KadAnlar ve erkekler arasAndaki etik anlayAA farklarA, toplumsal cinsiyet rollerinden kaynaklanmaktadAr.
3. KadAnlar, erkeklerden daha fazla diAer insanlarAn ihtiyaAlarAnA gAzeten bir etiAe sahiptir.
KuramAn KullanAm AlanlarA
Gilligan KuramA, Aocuklar ve yetiAkinlerin etiAi, aile ve toplumsal iliAkiler, mesleki etik, tAp etiAi gibi birAok alanda kullanAlmaktadAr. Kuram, toplumsal cinsiyet rolleri ve cinsiyete dayalA sosyal normlarAn etiAe etkisini anlamaya yardAmcA olmaktadAr. Kuram, AoAu kamu hizmeti alanAndaki profesyonellerin karAAlaAtAklarA etik sorunlarA anlamalarAnda ve AAzmelerinde Anemli bir rol oynamaktadAr.
KuramAn EleAtirileri
Gilligan KuramAanAn, etik dA14AA14nceyi kadAnlarAn ve AocuklarAn etik anlayAAlarA A14zerinden tanAmlama yAnA14ndeki yaklaAAmA, bazA kuramsal eleAtirileri de beraberinde getirmiAtir.