Kimler Muris Olabilir ?

Sude

New member
\Kimler Muris Olabilir?\

Muris, bir mal varlığını vasiyet veya yasal miras yoluyla bir veya birden fazla kişiye bırakmaya yetkili olan kişiye denir. Türk Medeni Kanunu’na göre, murisin sahip olduğu malvarlığını, ölmeden önce belirlediği kişilere devretme hakkı vardır. Bu kişi, belirli koşullar altında miras bırakabilir, ancak tüm insanlar muris olamaz. Muris olma yetkisi, bazı yasal gerekliliklere bağlıdır. Bu makalede, kimlerin muris olabileceği, kimlerin muris olamayacağı, murislik hakları ve bunların yasal çerçeveleri hakkında ayrıntılı bir inceleme yapılacaktır.

\Muris Olabilme Koşulları\

Muris olabilmek için, bir kişinin öncelikle hukuki kapasiteye sahip olması gerekmektedir. Türk Medeni Kanunu’na göre, muris olabilmek için kişinin ergin (18 yaşını doldurmuş) ve akıl sağlığının yerinde olması gereklidir. Bir kişinin miras bırakma yetkisi, sadece sağlıklı bir akıl durumuna sahip olduğunda geçerli olur. Yani, zihinsel engeli veya akıl sağlığı bozukluğu olan kişiler, muris olma yetkisini kullanamayabilirler.

1. **Ergin Olma:** 18 yaşını doldurmuş olmak, kişiye hukuki anlamda erginlik kazandırır ve bu kişi artık malvarlıkları üzerinde tam hak sahibi olur. Bu nedenle, bir kişi ergin değilse, miras bırakma yetkisini kullanamaz. Erginlik yaşı, dünya genelinde olduğu gibi Türkiye'de de 18 olarak belirlenmiştir.

2. **Akıl Sağlığının Yerinde Olması:** Bir kişi, ruhsal hastalıklar veya ağır akıl sağlığı problemleri nedeniyle yasal olarak miras bırakma yetkisini kaybedebilir. Bunun için mahkeme kararı gereklidir. Örneğin, bir kişi akıl sağlığını kaybetmişse ve buna dair resmi bir tespit yapılmışsa, yasal olarak murislik yapması mümkün olmayabilir.

\Kimler Muris Olamaz?\

Muris olma yetkisine sahip olmayan bazı kişiler, belirli yasal kısıtlamalar ve engeller nedeniyle bu hakkı kullanamazlar. Kimler muris olamaz? sorusunun yanıtı, hukukun çeşitli alanlarına dayanan düzenlemelerle şekillenir.

1. **Ergin Olmayan Kişiler:** Henüz 18 yaşını doldurmamış olanlar, yasal olarak muris olma hakkına sahip değildirler. Çünkü bu kişiler, hukuki sorumluluklarını yerine getirebilecek kapasiteye sahip kabul edilmezler.

2. **Akıl Sağlığı Yerinde Olmayan Kişiler:** Ruhsal hastalıklar ve zihinsel engeller nedeniyle akıl sağlığı yerinde olmayan kişiler, murislik hakkını kullanamayabilirler. Bu durumun belirlenebilmesi için resmi bir akıl sağlığı raporu gerekebilir.

3. **Ölü Olan Kişiler:** Bir kişi, yaşamıyorsa, bu kişi muris olamaz. Zira bir kişinin malvarlığı üzerinde tasarruf yapabilmesi için sağ olması gereklidir.

4. **Cezaevi Hükümlüleri:** Bazı ülkelerde cezaevinde olan hükümlüler, belirli suçlar nedeniyle miras bırakma yetkilerini kaybedebilirler. Türkiye'de ise cezaevinde bulunan hükümlülerin miras bırakma yetkisi devam eder, ancak ceza hukuku çerçevesinde bazı kısıtlamalar olabilir.

\Murislik Hakkı ve Miras Paylaşımı\

Muris, malvarlıklarını vasiyet ya da yasal düzenlemelerle başkalarına bırakabilir. Ancak, murisin malvarlıklarını devrederken dikkate alması gereken bazı önemli yasal düzenlemeler vardır. Türk Medeni Kanunu, mirasçılara belirli haklar tanımaktadır.

1. **Yasal Mirasçılar:** Yasal mirasçılar, murisin ölümünden sonra miras hakkına sahip olan kişilerden oluşur. Yasal mirasçılar arasında öncelikli olarak eş, çocuklar, ana-baba ve kardeşler yer alır. Ancak, bu kişilerin payları, murisin vasiyeti ile değiştirilse dahi, yasal mirasçılar her zaman en az bir miktar pay almaya hak kazanır.

2. **Vasiyet Yoluyla Miras Paylaşımı:** Muris, malvarlığının bir kısmını ya da tamamını vasiyetname yoluyla belirli kişilere bırakabilir. Ancak, bu vasiyet, yasal mirasçılara karşı yapılmış bir hak ihlali oluşturamaz. Yasal mirasçılara, murisin vasiyetinden bağımsız olarak belirli bir pay verilir. Bu pay, “saklı pay” olarak adlandırılır ve yasal mirasçılar, saklı paydan mahrum bırakılamazlar.

3. **Vasiyetin Geçerliliği:** Vasiyetname, yazılı olarak ve belirli hukuki prosedürlere uygun şekilde hazırlanmalıdır. Bu prosedürler arasında, murisin isteğini açıkça ifade etmesi, ve şahitler huzurunda imzalaması yer alır. Eğer vasiyet geçerli değilse, murisin malvarlığı yasal mirasçılara paylaştırılır.

\Kimlere Vasiyet Yapılabilir?\

Muris, vasiyetini yaparken malvarlığını belirli kişilere bırakma hakkına sahiptir. Ancak, bu kişiler arasında bazı kısıtlamalar olabilir. Muris, mirasını her kişiye bırakabilir, ancak bazı durumlarda yasal mirasçılara belirli paylar ayrılmalıdır.

1. **Eşler:** Muris, eşine mal varlığının bir kısmını bırakabilir. Eşin payı, murisin malvarlığının büyüklüğüne ve diğer mirasçılara ne kadar pay kaldığına göre değişebilir.

2. **Çocuklar ve Diğer Aile Üyeleri:** Muris, çocuklarına ya da diğer aile üyelerine vasiyet bırakabilir. Ancak, çocukların saklı payı da göz önünde bulundurularak bu paylaşım yapılmalıdır.

3. **Diğer Kişiler:** Muris, kanunen yasal mirasçı olmayan ancak kendisine yakın olan kişilere de vasiyet yapabilir. Ancak, yasal mirasçılar bu durumda yine saklı paylarını alacakları için, tüm malvarlığının mirasçılar arasında nasıl paylaşılacağı çok dikkatlice planlanmalıdır.

\Sonuç\

Muris olabilmek, bir kişinin malvarlığını yasal ya da vasiyet yoluyla başkalarına devretme yetkisine sahip olması demektir. Ancak, bu yetki belirli koşullara tabidir ve herkesin muris olma hakkı yoktur. Ergin ve akıl sağlığı yerinde olan kişiler muris olma hakkına sahipken, yaşı küçük ya da akıl sağlığı bozulmuş kişiler bu haktan yararlanamazlar. Murisin malvarlığının nasıl paylaşılacağı, yasal mirasçılara verilen haklar ve vasiyetin geçerliliği de miras süreçlerinde önemli yer tutar. Miras paylaşımının hukuki bir çerçevede yapılması, tüm mirasçıların haklarının korunmasını sağlar.